رویکرد اجتماعی آستان قدس
رضوی، گسترش مستمر پایگاه مولد اجتماعی در چارچوب فرهنگ و معارف رضوی ازطریق طراحی
مدل و بسترسازی برای به میدان آوردن نیروهای فعال مردمی، به منظور خدمتگزاری
کریمانه به زائران و مجاوران، با تأکید ویژه بر توانمندسازی نیازمندان در مناطق
موقوفه دار وهدف و همچنین جلب مشارکتهای عمومی در آبادانی موقوفات و توسعه نذورات
و تعامل و همکاری با نهادهای همسو و نخبگان، در چارچوب مأموریتها است.
اصل۱۹-ارائه خدمات اجتماعی به زائران نیازمند، مجاوران مستمند و مستضعف،
تهیدستان مناطق موقوفه‌دار و مناطق هدف
اهداف کلان مرتبط:
.4 بهره‌مندی مجاوران و
زائران نیازمند از خدمات اجتماعی با اولویت توانمندسازی آنان؛
.۸ برخورداری از اعتماد و
مشارکت عمومی و سرمایه اجتماعی.
خدمتگزاری در آستان قدس
رضوی محدود به اداره موقوفات و کلیدداری حرم نیست. امر و تأکید مقام معظم رهبری در
خصوص رسیدگی به نیازمندان، باب جدیدی از خدمت و رحمت الهی را برای خادمان این
دستگاه فراهم نموده است که به‌نوبه‌خود، مسئولیت خطیری برای این آستان مقدس است.
از الزامات کلیدی تحقق این مهم توجه به پیشرفت توأمان مادی و معنوی، نگاه با کرامت
به نیازمندان، به‌عنوان ولی‌نعمتان انقلاب اسلامی، اقتضائات و ظرفیت‌های بومی، عدم
تصدی‌گری و جلب مشارکتهای عمومی به‌ویژه تشکل‌های مردم‌نهاد است.
19-1 تسهیل زیارت زائران
نیازمند مناطق موقوفه‌دار و هدف۱، ازطریق تشکل‌های مردمی و خادمیاران و تأمین حداکثری منابع مالی
لازم از سایر نهادها و خیرین؛
19-2 تسهیل زیارت عموم مردم
در مسیرهای زیارتی منتهی به مشهد مقدس و مرزها با ارائه خدماتی چون اسکان و حمل‌ونقل
به زائرین، از طریق بهره‌گیری از ظرفیت تشکل‌های مردمی و بخش خصوصی، همچون الگوی
الهام‌بخش اربعین حسینی؛
19-3 بهره‌مند ساختن
نیازمندان از منافع موقوفات برحسب گنجایش وقف‌نامه‌ها و نیّت واقفان در
چارچوب سیاست‌های بنیاد بهره‌وری موقوفات؛
19-4 نقش‌آفرینی در توسعه
حاشیه شهر مشهد و مناطق موقوفه‌دار، با رویکرد توانمندسازی توأمان فرهنگی‌اجتماعی
و اقتصادی نیازمندان ازطریق تسهیل‌گری برای آموزش، اشتغال و خدمات
سلامت؛
19-5 ایده‌پردازی، طراحی و
اجرای الگوهای همکاری میان ظرفیت‌های مردمی و آستان قدس رضوی، به‌منظور ایجاد
اشتغال در مناطق دارای اولویت و هدف، با همکاری بنیاد بهره‌وری موقوفات؛
19-6 شفافیت در فرایند خدمت‌رسانی
و بهره‌گیری از الگوهای مدون در انتخاب مخاطب هدف.
اصل۲۰- همیاری با نهادهای امدادی و خدمت‌رسان در حوادث، بحران‌ها و بلایای
طبیعی
اهداف کلان مرتبط:
.۸برخورداری از اعتماد و
مشارکت عمومی و سرمایه اجتماعی.
کشور ما ایران، از لحاظ
بلایای طبیعی، یکی از کشورهای سانحه‌خیز جهان است. وسعت و قدرت تخریبگری این بلایا
بسیار زیاد است و تبعات آن خسارت‌بار و گاهی فاجعه‌بار است. رسیدگی و دستگیری از
آسیب‌دیدگان این بلایا وظیفه انسانی آحاد افراد و سازمان‌ها است. بارگاه امام علی‌بن‌موسی‌الرضا
علیه السلام، ملجا پناهندگان و آسیب‌دیدگان بوده و آستان قدس رضوی با کمک به
دستگاه‌های متولی و با بهره‌گیری از توان مردمی و گروه‌های جهادی این وظیفه را تا
حد امکانات و مقدورات به‌انجام خواهد رساند.
20-1 همیاری با نهادهای
مرتبط برای کمک‌رسانی کوتاه‌مدت در حوادث و بحران‌ها، ازطریق تأمین نیازهای فوری
نظیر اسکان موقت و تغذیه، مطابق آیین‌نامه مربوطه؛
20-2 همیاری بلندمدت با
نهادهای مرتبط در حوادث و بحران‌ها، به‌منظور ارائه خدمات پایدار با اولویت ایجاد
اشتغال با همکاری بنیاد بهره‌وری موقوفات، مطابق آیین‌نامه مربوطه؛
20-3 محوریت گروه‌های جهادی،
افراد داوطلب و خادمیاران در ارائه خدمت به نیازمندان و مردم در حوادث، بحران‌ها و
بلایای طبیعی.
اصل۲۱- توانمندسازی و افزایش نقش‌آفرینی اجتماعی جوانان، زنان و خانواده با
اولویت مناطق موقوفه‌دار و هدف
اهداف کلان مرتبط:
.۴بهره مندی مجاوران و
زائران نیازمند از خدمات اجتماعی با اولویت توانمندسازی آنان؛
.۸برخورداری از اعتماد و
مشارکت عمومی و سرمایه اجتماعی؛
۱۰. سامان‌بخشی و افزایش
بهره‌وری بنگاه‌های اقتصادی، خدماتی و نظام اداری و مدیریتی.
تحقق جامعه دینی و
انقلابی مطلوب، نیازمند برنامه‌ریزی و اقدام فعالانه در جریان‌سازی و تقویت ظرفیت‌های
اجتماعی، پیشگیری از آسیب‌ها و رسیدگی به آسیب‌پذیران است. توانمندسازی، شبکه‌سازی
و بهره‌گیری از مشارکت نیروهای فعال اجتماعی،جوانان، خانواده و زنان ،می‌تواند
گامی روبه‌جلو در دستیابی به اهداف باشد.
21-1 الگوسازی و مشارکت در
ایجاد فضای بانشاط، معنوی، اثرگذار، آرامش‌بخش و وحدت‌آفرین، به‌منظور غنی‌سازی
اوقات فراغت زنان، جوانان و نوجوانانِ زائر و مجاور؛
21-2 تلاش برای پیشگیری و
رسیدگی به آسیب‌های اجتماعی مخاطبان جامعه هدف با همکاری و هم‌افزایی با نهادها و
سازمان‌های دولتی و عمومی؛
۲۱-۳ کادرسازی نظام‌مند جوانان و بانوان، با هدف نقش‌آفرینی در عرصه‌های
اجتماعی؛
21-4 بهره‌گیری از ظرفیت
گروه‌ها و افراد مرجع و دغدغه‌مند مردمی و مشارکت‌کننده در تربیت غیررسمی جوانان؛
21-5 افزایش بهره‌وری زیرساخت‌های
خدمات اجتماعی موجود (اعم از اردوگاه‌ها، ورزشگاه‌ها و ...) به‌منظور بهره‌برداری
حداکثری زائران و مجاوران؛
21-6 طراحی و اجرای مدل
تأمین مالی و توجیه اقتصادی در راه‌اندازی و بهره‌برداری طرح‌ها و برنامه‌ها.
اصل۲۲-جلب و سازماندهی مشارکتهای مردمی برای ارائه مطلوب خدمات اجتماعی به
جامعه هدف
اهداف کلان مرتبط:
.۸برخورداری از اعتماد و
مشارکت عمومی و سرمایه اجتماعی.
حفظ ماهیت مردمی سنت
حسنه انفاق از سویی و محدودیت منابع و جغرافیای گسترده خدمت به نیازمندان از سویی
دیگر، لزوم جلب و سازماندهی مشارکتهای مردمی را دوچندان می‌سازد. توانمندسازی
نیازمندان با بهره‌گیری از توان نهادهای مددکار، توسعه‌گر و مردمی، توجه به ظرفیت‌های
بومی با اولویت مناطق موقوفه‌دار و هماهنگی کامل با مجموعه‌های همسو، محور اصلی
فعالیت‌ها، در چارچوب اصول نوزده تا بیست و یک، به‌ویژه محدوده جغرافیایی تعیین‌شده
خواهد بود.
22-1 شبکه‌سازی نظام‌مند و
تسهیل‌گری برای کانون‌ها، خیریه‌ها، تشکل‌های خدمت رضوی و شبکه خادمیاران با هدف
گسترش مفهوم و جریان خدمت؛
22-2 جهت‌دهی، همسوسازی و هم‌افزایی
ظرفیت‌های خودجوش مردمی در خدمت به زائران و مجاوران، به‌ویژه نیازمندان؛
22-3 ظرفیت‌سازی اجتماعی،
ازطریق افزایش آگاهی جامعه هدف از مسائل، خدمات و دستاوردها، در چارچوب سیاست‌های
رسانه‌ای آستان قدس رضوی؛
22-4 کمک به افزایش جذب وقف
و نذر، شناسایی و ایجاد ظرفیت‌های جدید وقفی، متناسب با نیازهای آستان قدس رضوی؛
22-5 کاهش تصدی‌گری و ارائه
خدمات، ازطریق بهره گیری ظرفیت‌های مردمی، بخش خصوصی، نهادهای عمومی و دولتی و ... .
۱ مناطق هدف به تشخیص تولیت محترم آستان قدس رضوی تعیین خواهد شد.