«سلام رفیق دختیژنی! میپرسی دختیژن چیه؟ دختیژن خود خود تویی! دختری با یک دنیا اکسیژن ناب برای نفس کشیدن در حال و هوای پرنشاط و جذاب دخترونه! اینجا همون جایی هست که تو رو به یه جمع باحال و خاص متصل میکنه…. اینجا و توی این جمع قراره کنار هم رشد کنیم و تجربههای ویژه دوره نوجوونیمون رو موندگار کنیم. برای این حرکت شگفتانگیز، لازمه یه ذره بیشتر با هم باشیم.»
فراخوان دخترانه باشگاه «دختیژن» امسال، همزمان با میلاد حضرت معصومه(س) توسط مرکز امور بانوان و خانواده بنیاد کرامت رضوی منتشر شد تا با شعار قشنگ «یه آسمون اکسیژن؛ یه ایران دختیژن» دخترانی را از سراسر ایرانزمین برای عضویت در این باشگاه فرا بخواند. اما این باشگاه چیست و چه فعالیتهایی را انجام میدهد؟ با «آفتابی»، رییس اداره تولید محتوا در مرکز امور بانوان و خانواده بنیاد کرامت رضوی که سالها است در حوزه مباحث تربیتی برای دختران فعالیت دارد، همکلام شدیم تا صفر تا صد دختیژن را بیشتر بشناسیم.
نحوه شکلگیری باشگاه دختیژن
ایده شکلگیری دختیژن چطور رقم خورد؟ «آفتابی» در این رابطه میگوید: «شروع طرح دختیژن بعد از جریانات سال 1401 بود. در پژوهشهای بینالمللی،کارشناسان علوم سیاسی و علوم انسانی به این نتیجه رسیدند بخشی از دلایل حضور دختران نوجوان در التهابات اجتماعی، تخلیه هیجاناتشان بر اساس اقتضای سن آنها بوده است. ما همین موضوع را دستمایه ایجاد طرح دختیژن قرار دادیم تا بچهها در مجموعهای فرهنگی- اجتماعی با روشی صحیح به تخلیه هیجان های خود بپردازند. لذا اردوهای هیجانی را در باغ اردوگاه خاتون طراحی کردیم و بعد از آن هم جشن بانشاطی برای دختران داشتیم که اسم آن را شادیانه دختیژن گذاشتیم. در واقع از همان سال در صدد این بودیم که ساختاری را برای حضور دختران به ویژه نوجوانان در فعالیتهای مختلف داشته باشیم که منجر به تشکیل باشگاه اجتماعی دختران به نام دختیژن شد.»
معنای «دختیژن» چیست؟
«دختیژن» به چه معناست و دلیل انتخاب این اسم چیست؟ رییس اداره تولید محتوا در مرکز امور بانوان و خانواده بنیاد کرامت رضوی درباره این انتخاب نام توضیح میدهد: «مبنای انتخاب این اسم، هویتی دخترانه است. دختیژن از دو واژه دخت به معنای دختر و ژن به معنای استعداد درونی و هویت و درونمایه سرشت هر انسان، به وجود آمده است که با تلفیق این دو کلمه، دختیژن به سرشت و هویت دخترانه اشاره دارد. این واژه چون بر وزن کلمه اکسیژن است در واقع، هوای تازه و اکسیژن ناب هویت دخترانه را تداعی میکند. با این هوای تازه و سرشار از انرژی و نشاط و توانمندی و استعداد، قرار است اتفاقات مهمی بیفتد که مدل و الگوی کار ما در باشگاه دختیژن خواهد بود.»
احیای هویت دخترانه در بستر آموزههای دینی
«آفتابی» درباره اینکه باشگاه دختیژن در چه زمینههایی فعالیت میکند و کدام اهداف را به دنبال دارد اینطور میگوید: «باشگاه اجتماعی دختیژن با الگوی کنشگری اجتماعی، در صدد است به نوجوانان دختر، بر اساس توانمندیها و استعدادهای ذاتیشان و در جریان احیای هویت ناب دخترانه با رویکرد دینی و بالاخص رویکرد سیره رضوی، مسئولیتهای اجتماعی واگذار کند که در جریان این کنشگری و ایفای نقش اجتماعی، جریان تربیتی هم به وجود بیاید و به احیای هویت دخترانه در بستر آموزههای دینی برسیم. بنابراین ما در این باشگاه به معرفتافزایی و مهارتافزایی در بستر کنشگری اجتماعی دختران میپردازیم که این رویکرد در قالب برنامههای جذاب و بهروز است تا به ذائقه دختران بخورد و متناسب با خواستههای آنان باشد. بیشترین قالبها نیز پویشها و چالشهای دخترانه است که با موضوعات مختلف برگزار میشود.»
دختران نوجوان؛ اصلیترین گروه جامعه هدف باشگاهاین بانوی فعال فرهنگی درباره افراد واجد شرایط عضویت در باشگاه دختیژن توضیح میدهد: «جامعه هدف این باشگاه دختران هستند. در حال حاضر ما حدود 40هزار دختر 9 ساله داریم که در آستانه تشرف هستند، در طرح دختر ماه، یک بار با آنها ارتباط گرفتیم و در حال برنامهریزی هستیم تا برای این دخترها به مدت سه سال تا دوازده سالگی در طرح دختر ماه، برنامههایی داشته باشیم. مخاطبهای بعدی ما دختران نوجوان دوازده تا هجده سال هستند که در حال حاضر برنامهریزی اصلی را روی این طیف داریم، دختران دانشجوی از 18 تا 24 سال هم گروه بعدی مخاطبین ما هستند که فعالیتهای ویژهشان در حال برنامهریزی است، اما از بین این سه گروه، در حال حاضر نوجوانان دختر، مخاطبان اصلی باشگاه را شامل میشوند.»
از شادیانه دختیژن تا لیگ ویتاژن
طبق گفتههای رییس اداره تولید محتوا در مرکز امور بانوان و خانواده بنیاد کرامت رضوی، مراسم اصلی افتتاح باشگاه دختیژن در دهه مبارک کرامت امسال(اردیبهشت) با انتشار یک فراخوان، برگزار شد و در همان بازه یکی دوهفتهای که بچهها برای اولین اقدامشان به عضویت باشگاه در آمدند، حدود شش هزار نفر از سراسر کشور و تقریبا همه استانها در این پویش شرکت کردند. آفتابی ادامه میدهد: «برای برنامههای تابستان در اولین اقدام باشگاه که دهه کرامت در قالب پویش تعریف شده بود، حدود 6 هزار عضو ثبتنام کردند. با اینکه اطلاعرسانی در سطح وسیعی انجام نشده بود، دخترها به دلیل جذابیتهای پویش، دوست داشتند این اتفاق بیفتد و عضو چنین باشگاهی شوند. ما برای تابستان هم برنامه دیگری به اسم لیگ ویتاژن داریم که یک تابستانه هست و به کشف استعداد و مهارتآموزی و معرفتافزایی و کنشگری دختران در چهار مرحله میپردازد. برآوردمان این است علاوه بر شش هزار عضو، افراد دیگری نیز بتوانند در این لیگ شرکت کنند و با حضور پرشور این دختران، تابستان پرباری داشته باشیم.»
خلاقیت و نقشآفرینی؛ مبنای اصلی باشگاه
آفتابی با تأکید بر اینکه مبنای تشکیل باشگاه دختیژن، خلاقیت بوده و از کارگاههای آنلاین و آفلاین تا دورههای آموزشی و مهارتافزایی آن در قالبهای جذاب و بهروز تدارک دیده شده است، بیان میدارد: «از عنوان این باشگاه تا طراحی برنامههایش متناسب با ذائقه نوجوانان امروزی است. حتی طراحی پرسشها و چالشهای دخترانه علاوه بر اینکه مطابق سلیقه این قشر جامعه هست، در انتخاب عناوین آنها نیز سعی داریم نوآورانه عمل کنیم. ما از خود دخترها در موضوعات مختلف کمک میگیریم و از ایدهها و نظراتشان بهرهمند میشویم تا برنامهریزیهایمان کاملا بر اساس علایق آنها پیش رود. در اجرای این برنامهها و طراحی چالشها، خود دختران نقش خواهند داشت. برای اینکه این تناسب با ذائقه اتفاق بیفتد، از طریق فرمهای مختلف و رویکردهای متفاوت، تلاش میکنیم ذائقهسنجی و مخاطبسنجی را با شیوههای متنوع به انجام برسانیم.»
طرح کمک به دختران احسانپذیر
این بانوی فعال فرهنگی درباره طرح کمک به دختران احسانپذیر که توسط باشگاه «دختیژن» رقم خورد، توضیح میدهد: «اولین اقدام اجتماعی دختران باشگاه با عنوان شادیانههای دختیژن، طرح کمک به دختران احسانپذیر بود که در ایام دهه کرامت امسال برگزار شد. در این دهه که روز دختر را هم داشتیم میخواستیم دخترهایی که خودشان هدیه این روز را از افراد مختلف مثل خانواده دریافت میکنند، شادی خود را با دختران دیگر بهخصوص دخترانی از خانوادههای احسانپذیر تقسیم کنند و به نیابت از امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) هدایایی برای این گروه تهیه و آنها را شاد کنند.» وی ادامه میدهد: «بعد از اطلاعرسانی، دخترها با همکلاسیها، دوستان و اعضای خانواده خود، گروههای چهار تا هشت نفره در شهرهایشان تشکیل دادند. این گروهها هدایایی آماده و یا کاردستیهایی طبق هنرشان تهیه کردند و این هدایا را با شیوههایی خلاقانه برای دختران احسانپذیر بردند. یا آنها را دعوت کردند و جشن گرفتند، یا درِ منزلشان رفتند و… شیوه گروهها متفاوت بود و هر گروه از فرآیند تشکیل آن تا تهیه هدیه و بستهبندی و تحویلش کلیپی تهیه کرد و برای ما فرستاد و در سامانه بارگذاری کرد. این کلیپها داوری شد و در عید غدیر به 110 کنش و گروه برتر هدایایی تعلق گرفت.»
یک ایران پر از دختران نقشآفرین
«آفتابی»، چشماندازهای طرح را اینطور تشریح میکند: «همانطور که شعار باشگاه: یه آسمون اکسیژن؛ یه ایران دختیژن هست، ما میخواهیم آن اتفاق ناب را که به دست دخترها و بر اساس استعداد و توانمندیهایشان رقم میخورد، برای همه دختران ایران داشته باشیم. یعنی یک ایران پر از دخترانی که انشاءالله هویت خودشان را احیا و درک کنند و بتوانند نقشآفرین و در جهت تمدن نوین اسلامی موثر باشند. این دختران طلایهدار اتفاقات مهمی خواهند بود که منجر به ظهور منجی عالم بشریت میشود و نقششان را به عنوان یک دختر، هم درک و هم ایفا میکنند.»